1. Inleiding
Door de sterk toenemende elektriciteitsproductie uit warmte-krachtkoppeling (WKK), maar nog meer uit wind en zon neemt de behoefte aan flexibiliteit in het elektriciteit systeem toe. Dit omdat hierdoor niet alleen de vraag varieert, maar ook het aanbod. Een dalende trend is zichtbaar in de gemiddelde groothandelsprijzen, maar juist een toename in prijsschommelingen, waardoor de waarde van flexibiliteit stijgt. Sommige energieleveranciers maken het mogelijk om als verbruiker in te spelen op die prijsschommelingen. Hiervoor is echter kennis van de markt, kennis van de bedrijfsprocessen en tijd een vereiste.
2. Opbouw van de elektriciteitsprijzen/-factuur
In tegenstelling tot wat een standaard elektriciteitsfactuur meestal doet vermoeden, heeft het moment waarop elektriciteit wordt verbruikt invloed op de prijs. Een elektriciteitsfactuur is gebaseerd op prijzen uit de lange termijn-, DayAhead- en Onbalansmarkt:
2.1 Lange termijnmarkt (Endex, ≥ maand van te voren)
Op de lange termijnmarkt kan men energie inkopen dat verbruikt wordt over periodes van een maand of langer.
2.2 Day-Ahead markt (APX, dag van te voren, afrekenen per uur)
Naarmate het moment van effectief verbruik nadert zullen leveranciers het verwachte verbruik van hun klanten zo goed mogelijk proberen af te stemmen op de vaste energieblokken, die zij eerder op de lange termijnmarkt hebben ingekocht. Daarvoor kunnen ze via de Day-Ahead markt (genaamd APX) energie op uurbasis verhandelen voor levering op de volgende dag, middels zogenaamde biedingen. De APX-prijzen kunnen behoorlijk fluctueren.
2.3 Onbalans markt (TenneT, per minuut, afrekenen per 15 min)
Gedurende de dag is er vaak nog steeds een verschil tussen wat effectief verbruikt wordt en wat is ingekocht op deze lange termijn + Day-Ahead markt. Dit verschil wordt onbalans genoemd. Netbeheerder TenneT is verantwoordelijk voor het oplossen van deze onbalans. Hiervoor rekenen ze een prijs aan partijen die de totale onbalans verergeren en belonen ze partijen die een onbalans laten afnemen.
Onderstaande figuur geeft de situatie weer, waarbij de verbruiker een onbalans heeft in het blok van 10u en 14u.
In het blok van 10u wordt meer energie verbruikt dan is ingekocht (op de lange termijn + Day Ahead markt). In het blok van 14u wordt juist minder verbruikt dan ingekocht. Voor het extra verbruik van 10u betaalt de verbruiker 50 €/MWh en voor het mindere verbruik van 14u ontvangt de verbruiker 70 €/MWh.
3. Kostenreductie koel- en vrieshuizen
Om de balans op het net te behouden, zou een gigantische accu een uitkomst zijn: Bij een te kort kunnen we van de accu gebruik maken, het overschot kunnen we opslaan om later weer te benutten. Een koel- vrieshuis kan tot op zekere hoogte ook als een grote accu gezien worden. Afhankelijk van toelaatbare temperatuurmarges in de opslagcellen is het op gezette tijden mogelijk een installatie uit te schakelen, dan wel in te schakelen om deze energie in koude om te zetten.
Met behulp van een intelligent besturingssysteem, waarbij vraag en aanbod op elkaar wordt afgestemd, is het mogelijk om koudegebruikers automatisch in- en uit te schakelen op die momenten, dat dit het meest gunstig is. We zien we in Nederland regelmatig negatieve onbalansprijzen. Voor een vrieshuis betekent dit dat er op die momenten betaald wordt voor het inschakelen van de koelinstallatie!
Laat u goed informeren naar zowel de mogelijkheden voor het op deze manier inkopen van energie, als de mogelijkheden van de regeling van uw koelinstallatie.
Kortom, maatwerk is noodzakelijk maar biedt wellicht mooie kansen!
Kennisdeling over Demand Response mogelijk gemaakt door NeKoVri geassocieerde leden RBK Group en SERCOM Regeltechniek B.V.
